Huisje, tuintje, kindje. Dit ‘klassieke’ patroon is niet weggelegd voor Nick Rigole (49) en Evelyne Vanstaen (47). Het koppel heeft twee dochters én vangt zes pleegkinderen op, van wie vier met een mentale beperking. Omdat zo’n groot gezin ook een grote verantwoordelijkheid met zich meebrengt, lieten Nick en Evelyne een testament opstellen. “Zowel voor financiële als praktische beslissingen”, zeggen ze.

In Vlaanderen zijn er ruim 4.000 pleeggezinnen die kinderen en jongeren opvangen van wie de ouders voor korte of lange tijd niet voor hen kunnen zorgen. Nick Rigole en Evelyne Vanstaen uit het West-Vlaamse Kuurne hebben twee eigen dochters (14 en 17 jaar) en zes pleegkinderen (21, 20 (2), 19, 16 en 5 jaar) onder hun hoede. “Sommige buitenstaanders verklaren ons gek”, glimlacht mama Evelyne. “Maar ze zijn niet met acht tegelijk gekomen hé. Alle pleegkinderen zijn bij ons geplaatst toen ze ofwel pasgeboren ofwel maximum drie jaar oud waren. Ons gezin is dus gestaag gegroeid.” De mama van acht zou het niet meer anders willen. “Ik vind dit echt super geestig”, zegt Evelyne, die in functie van haar gezin parttime in verschillende shiften werkt. “Ik ben anti sleur. Hier is geen enkele dag dezelfde. Mochten mijn man en ik kinderloos door het leven gaan, zochten we wellicht ons avontuur in het buitenland of gooiden we ons beiden op onze carrière. Saai staat niet ons woordenboek, uitdaging daarentegen wel en die vinden we in ons gezin.”

Structuur
Met tien man onder één dak, dat vraag toch enige planning en structuur. “Zeker omdat ook enkele kinderen autisme hebben”, zegt Evelyne. Een van de belangrijkste items in huis de gemeenschappelijke agenda. “Bijna iedereen doet aan sport en is aangesloten bij de jeugdbeweging van het Rode Kruis. Om de weekplanning te kennen, moet ik wel een agenda bijhouden. Alle kinderen hebben daarom een mapje waarin ze hun sportlessen of extra benodigdheden voor school noteren en aan de hand daarvan maak ik de puzzel en de planning in de gemeenschappelijke agenda. En ja, zelfs zo verlopen de dagen nog chaotisch (lacht).”
Net zoals in elk ander gezin zijn er ook wel ‘ns akkefietjes en ruzies of voelt het ene kind zich benadeeld tegenover het andere. Voor Evelyne en Nick is het zoeken naar goede compromissen. “Zo was er vroeger altijd discussie op zaterdagmorgen omdat de ene kon spelen of televisiekijken, terwijl de ander moest studeren”, zegt Nick. “Dat werkte niet. Daarom hebben we besloten dat iedereen op zaterdagvoormiddag een taakje in het huishouden doet. Zelfs onze jongste van vijf helpt mee.”

Pleegzorg is een nobele taak en het is heus niet allemaal rozengeur en maneschijn. “Onze pleegkinderen dragen vaak op jonge leeftijd al een rugzakje”, zegt Evelyne. “Gelukkig worden we zeer goed ondersteund door de pleegzorgdienst. Als pleegouders sta je er echt niet alleen voor. Er zijn zeker moeilijke momenten, maar er zijn nog veel meer mooie. En daarvoor doe je het uiteindelijk.”

Opgroeien met zeven pleegbroers of -zussen heeft ook voordelen, zeggen Evelyne en Nick. “Ze leren rekening houden met elkaar, beseffen ook dat alles niet zomaar uit de lucht komt gevallen én dat niet iedereen kan kiezen waar zijn of haar wiegje staat. Onze kinderen hebben veel respect voor elkaar en zijn ook zeer behulpzaam. Als we aan zee zijn en er is een kindje verloren gelopen, durf ik er mijn geld opzetten dat een van onze gasten als eerste hulp gaat bieden. Mooi, toch?”

Geen stempel
Alle kinderen in het gezin spreken Evelyne en Nick aan als mama en papa. “Wij hebben niemand daartoe verplicht, maar het heeft zeker voordelen”, zegt Evelyne. “Het versterkt onze band, de kinderen worden hierdoor gemakkelijker aanvaard door onze families én voor de buitenwereld krijgen ze geen stempel. Als wij bijvoorbeeld tijdens de zomer op het strand vertoeven en iedereen spreekt ons aan als mama en papa, weet niemand dat wij een pleeggezin vormen. Ik zou het echt verschrikkelijk vinden mochten onze gasten een stempel krijgen. We zijn een gezin als een ander.” Er is ook een goed contact met de biologische familie van de pleegkinderen. “Dat vinden wij ontzettend belangrijk”, zegt Nick. “Wij hebben respect voor iedereen als mens, ook al worden er soms grove fouten gemaakt. De goede relatie met de biologische (groot)ouders bepaalt ook voor een stuk het succes van ons pleeggezin.”

Testament
Wat de toekomst brengt, weet niemand. Daarom hebben Nick en Evelyne bij de notaris een testament laten opmaken. “Daarin staan zowel financiële als praktische beslissingen die zijn gebaseerd op verschillende scenario’s”, zegt Evelyne. “We haalden onze inspiratie uit Pauline en Paulette, de film van Lieven Debrauwer. Daarin zou Pauline, een 66-jarige met een beperking in een instelling worden geplaatst nadat haar beide ouders en zus zijn overleden. Maar haar zus liet in een testament opnemen dat Pauline er onder geen beding mag worden geplaatst, tot grote ergernis van de twee andere zussen… Ook bij ons is er zo’n afspraak gemaakt. Mochten Nick en ik gelijktijdig overlijden en er woont nog een minderjarige thuis, krijgt een volwassene het vruchtgebruik over onze woning op voorwaarde dat er voor de kinderen gezorgd wordt. Er zijn twee vertrouwenspersonen aangesteld die daarmee akkoord gaan. Mocht de situatie zich voordoen, beslissen zij onderling wie de taak op zich neemt. Op die manier worden de kinderen niet uit hun vertrouwde omgeving weggerukt.” Het koppel zet ook een spaarcentje opzij voor alle kinderen. “We hebben ervoor gekozen om onder volmacht een spaarboekje te openen waar ze pas gebruik van mogen maken als wij overlijden. Op die manier krijgen ze vroeg of laat een mooi bedrag, zonder dat ze daarop een torenhoge successierechten moeten betalen.” Alles laten officialiseren bij de notaris, is volgens Nick en Evelyne wel een must. “Natuurlijk hopen we dat er niets gebeurt, maar als er toch iets voorvalt, is alles geregeld. Een testament zorgt in ons geval voor een zekere rust.”  

Kunnen mijn pleegkinderen erven?
Er heerst nogal wat verwarring over de mogelijkheden om je pleegkinderen op te nemen in je testament. Weinig gezinnen weten dat een pleegkind kan erven aan hetzelfde successietarief als een biologische kind. Al is daar wel een aantal voorwaarden aan verbonden. Zo moet je pleegkind voor zijn 21ste minstens drie opeenvolgende jaren in je gezin hebben gewoond en moet het ook de nodige hulp en verzorging hebben gekregen zoals dat verwacht wordt. Om te bewijzen dat je pleegkind bij jou woont, laat je dat opnemen in het bevolkingsregister.
Let wel: dezelfde successietarieven gelden enkel voor het pleegkind en de pleegouders, niet voor hun bloedverwanten. Bovendien moet je er ook rekening mee houden dat het erfdeel van je biologische kind(eren) niet wordt geschonden.

Een voorbeeld:
Je hebt twee eigen kinderen en drie pleegkinderen.

• Geen testament: enkel je eigen kinderen erven (elk de helft van je nalatenschap)

• Een testament in het voordeel van je pleegkinderen: de helft van je vermogen (1/2de) wordt voorbehouden voor je kinderen. Zij erven dus elk 1/4de. Dat is het minimaal ‘reservatair’ erfdeel van de kinderen. De andere helft  (1/2de) van je vermogen mag je gebruiken om een testament op te stellen in het voordeel van je pleegkinderen. Zijn er drie pleegkinderen, dan kan je ze elk 1/6de van je vermogen nalaten.

Tekst: Nikita Vindevogel – Foto: Thomas De Boever