De meest interessante vragen uit onze Facebook Live over ondernemen!
Wat zou je als ondernemer vragen aan een notaris én een accountant? Notaris.be deed onlangs de test met notaris Carol Bohyn en accountant Bram Celis! We zetten de meest interessante vragen en antwoorden uit onze Facebook Live op een rijtje.
- Wie een onderneming wil oprichten, doet beroep op een accountant en een notaris. Maar wie doet eigenlijk wat? (zie 2:08 in onderstaande video)
“Voor mij is de accountant een soort copiloot voor de ondernemer. Een economische gps die de richting en de mogelijkheden van een bedrijf aangeeft” start Bram enthousiast. Waar staat de ondernemer momenteel? Wat heeft hij in het verleden gedaan en waar wil hij met zijn bedrijf in de toekomst staan? Wij geven de ondernemer eerstelijnsadvies over al zijn vragen over ondernemen”.
Carol: “Klopt. Accountants kennen de geschiedenis van de cliënt vaak goed, dus ze spelen een belangrijke rol als eerste aanspreekpunt. Wij gaan als notaris vooral het juridische aspect goed uitwerken. De statuten van de onderneming opstellen, meestal in overleg met de accountant trouwens. En daarnaast heeft de notaris ook een soort “helikopterblik” vervolgt de notaris. “Een onderneming staat nooit alleen op zich. Een ondernemer heeft een familie. Is misschien getrouwd. Heeft misschien kinderen… En wat als de ondernemer zou overlijden? De notaris brengt al deze zaken in kaart en werkt een volledige regeling uit”.
Notaris Carol Bohyn: “Een onderneming staat nooit alleen op zich. Een ondernemer heeft een familie. Is misschien getrouwd. Heeft misschien kinderen… En wat als de ondernemer zou overlijden? De notaris brengt al deze zaken in kaart en werkt een volledige regeling uit”.
- Een eenmanszaak oprichten is eenvoudiger, maar wel risicovoller. Wat kan een ondernemer doen zijn persoonlijk vermogen te beschermen zonder een vennootschap op te richten? (8:45)
Carol denkt aan twee aspecten: de onbeslagbaarheid van de gezinswoning en het opstellen van een huwelijkscontract.
De verklaring van onbeslagbaarheid is een verklaring waarbij een ondernemer zijn gezinswoning kan beschermen tegen de aanspraken van zijn professionele schuldeisers. Met zo’n verklaring vermijdt de ondernemer dat zijn gezin op straat komt als hij in financiële problemen komt.
“Vaak hebben ondernemers iets van: ze mogen van mij alles afnemen, maar van mijn huis blijven ze af. De bank heeft hier natuurlijke een aparte positie in. Maar de beroepsschulden en schuldeisers kan je op deze manier wel weghouden van je gezin,” legt Carol uit. Zo’n verklaring is dus bijzonder nuttig voor eenmanszaken.
Een tweede aspect is je huwelijk. “Als je getrouwd ben zonder huwelijkscontract, dan zijn de inkomsten van de partners “gemeenschappelijk”. De keerzijde is dan wel dat de schulden ook gemeenschappelijk zijn. Als een ondernemer met een eenmanszaak failliet gaat, kunnen ze ook raken aan de inkomsten van de partner” waarschuwt Carol. “Daarom is het belangrijk om dat goed op voorhand te bespreken en een huwelijksstelsel te kiezen waarbij de inkomsten gescheiden blijven”.
Bram: “Belangrijk zijn ook de gevolgen bij bv. een langdurige ziekte of arbeidsongeschiktheid van de ondernemer. Hoe kan hij zich daar dan beschermen? Er is een wettelijke uitkering, maar is dat altijd voldoende? Het belangrijk dat de ondernemer zich voldoende verzekert, bv. met een verzekering “gewaarborgd inkomen”.
- Aandelen hangen meestal ook samen met stemrecht. Wat is hier precies veranderd sinds de hervorming van het vennootschapsrecht? (20:56)
Er geldt een flexibeler systeem als het op aandelen en stemrecht komt. Je hebt nu stemrechten met stemrecht, zonder stemrecht, met wat meer stemrecht… We zijn afgestapt van het automatisch systeem van “één aandeel = één stemrecht”.
Carol: “Klopt. En dat loskoppelen van de aandelen en het stemrecht is bijzonder nuttig in situaties waarbij een bedrijf beroep wil doen op zowel de ervaring van de stichter, als op de inbreng van nieuwe jongere mensen. Denk ook aan bedrijven waar de kinderen mee aan het roer staan. Dan kan je de aandelen, verantwoordelijkheid, financiële inbrengen gelijk verdelen, terwijl je toch wat meer stemrechten toekent aan de meer ervaren vennoot. Zijn aandelen kunnen dan gekoppeld worden aan bijvoorbeeld twee stemmen, terwijl de andere aandelen één stem hebben.
“En dat toont goed aan dat de statuten modulair zijn geworden” vult Bram aan. “De ondernemer kan zelf de zaken die voor hem van toepassing zijn samenstellen. Er is meer keuzevrijheid: de ondernemer kan de standaardregels volgen, maar kan ook kiezen om zijn eigen invulling te geven. Er is dus meer mogelijk dan vroeger.”
- Betaal ik altijd minder belastingen bij een vennootschap? (28:30)
Bram: “Dat is niet perse zo. De administratie van een vennootschap is complexer. Er zijn voorwaarden die vervuld moeten zijn en die hangen soms samen met vaste kosten. Dus we zouden zelfs kunnen stellen dat een vennootschap hebben “duurder” is dan een eenmanszaak.”
Er automatisch van uitgaan dat het altijd financieel interessanter is, is dus gevaarlijk. Carol vat het zo samen: “Het is sowieso maatwerk. Het is altijd van de persoon en het bedrijf afhankelijk”.
- De “liquidatiereserve” wat is dat? (41:10)
Bram: “Heel ruw geschetst is dat is een techniek om op een fiscaalvriendelijke manier met de jaren opgebouwde reserves van de vennootschap op een eigen privé rekening uit te keren. Een vennootschap kent immers zijn eigen vermogen. De winst komt niet in het privé vermogen terecht van de ondernemer zelf”
Accountant Bram Celis: “Een vennootschap is een grote spaarpot en het is altijd interessanter om geld in de spaarpot te laten, dan om het te vlug te willen uithalen.”
“Reserves opbouwen is voor een onderneming vaak fiscaal interessant” vult Carol aan. “Het is opnieuw zeer persoons- en situatie gebonden. Wanneer heeft een ondernemer de centen nodig? Als een ondernemer het geld niet meteen nodig hebben en deze als reserve kan behouden in de vennootschap, dan hij dat fiscaalvriendelijker terug recupereren achteraf”.
Bram: “Voor veel ondernemers is een onderneming een soort spaarpot dat ze opbouwen voor als ze later op pensioen gaan.” De account haalt een belangrijk punt aan: “Een vennootschap is vaak een lange termijnplan: je bouwt op om dan te liquideren en uitkeren bij je pensioen. Of je behoudt je vennootschap, maar je doet er heel iets ander mee. Een vennootschap is een grote spaarpot en het is altijd interessanter om geld in de spaarpot te laten, dan om het te vlug te willen uithalen.”
- Hoe ingewikkeld en tijdrovend is een onderneming oprichten? (51:20)
Carol: “De oprichting zelf kan eigenlijk zeer snel gebeuren. Indien nodig kan je een bedrijf in 24u oprichten. Maar het denkwerk vooraf, dat is een andere zaak” waarschuwt de notaris.
“Heel het proces voor de effectieve oprichting is inderdaad een lange weg. Het begint met een idee, maar dan moet je kijken of je dat idee kan omzetten in de praktijk, en daarvoor doe je beroep op verschillende adviseurs.” bevestigt Bram. “Als de gesprekken bij de accountant ver gevorderd zijn, kan het inderdaad snel gebeuren”.
Binnenkort kan je zelfs digitaal je onderneming oprichten. De gesprekken met de notaris en de ondertekening gebeurt dan volledig online. Maar het nodige denkwerk moet wel op voorhand gebeuren. Zo moet de ondernemer stilstaan bij alle mogelijke scenario’s. “Een ondertekening van een akte is iets materieels. Maar als notaris zijn de voorafgaande gesprekken heel belangrijk. Soms zijn er zaken waar de ondernemer niet graag bij stilstaat zoals een overlijden, een andere familiale situatie. Mensen komen bij ons buiten met veel meer informatie dan gegevens over hun statuten. Statuten zijn belangrijk, maar er komt veel meer bij kijken. Maar het is juist de rol van de notaris om de ondernemer “te dwingen” om stil te staan bij deze zaken. Dat juridisch advies is cruciaal, en daar kruipt wel wat tijd in”.
Bram: “De essentie van ondernemen, is risico’s nemen. Je weet nooit op voorhand hoe zaken zullen uitdraaien. Dus nadenken over hoe je jezelf kan beschermen en kan indekken, hoort erbij”.
Ontdek onze brochure over ondernemen.
