Met een testament regel je aan wie je vermogen toekomt nadat je bent overleden. Zelf een testament opstellen houdt risico’s in. Met een testament bij de notaris, ben je zeker dat je testament volledig in orde is én uitvoerbaar is eenmaal je er niet meer bent.

Beschermen tegen discussies
Een testament brengt gevoeligheden naar boven. Mogelijk kunnen jouw erfgenamen zich niet  vinden in wat je hebt beslist. Heb je zelf een testament opgesteld dat opduikt nadat je bent overleden, dan kunnen je naasten de echtheid van het testament in twijfel trekken. Je erfgenamen zouden bij een eigenhandig testament kunnen beweren dat je het niet zelf hebt geschreven. Een risico dat je bij notariële testamenten niet hebt. Bij zo’n testamenten kunnen je erfgenamen de handtekening en het geschrift niet betwisten.
Ander mogelijk discussiepunt: je geestestoestand.  Iedereen die een testament opstelt moet ‘wilsbekwaam’ zijn. Dat betekent dat je in staat bent om een eigen oordeel te vormen over je beslissingen. Je kan op een onafhankelijke wijze je wil uiten. Kan een benadeelde erfgenaam bewijzen dat je niet gezond van geest was, dan kan het testament nietig verklaard worden. Dan doet men alsof het testament nooit heeft bestaan. Dit risico loop je niet wanneer je een testament opstelt bij de notaris. Eerst en vooral zal de notaris nagaan of je op het ogenblik van het opstellen van je testament, gezond van geest bent en of je niet handelt onder dwang of onder druk. Je nabestaanden zullen het testament niet makkelijk kunnen aanvechten eens je er niet meer bent.

Bij de notaris bewaren
Gewoon je testament bewaren in een lade in je huis is geen slim idee. De erfgenaam die het testament als eerste vindt en zich benadeeld voelt, kan het eenvoudigweg vernietigen. Verder kan dit belangrijk document met de jaren verloren gaan. Daarom is het sterk aan te raden om je testament bij de notaris in bewaring te geven. Zo is er geen gevaar op verlies.
De notaris registreert het testament bovendien in een centraal register (CRT). Zo kan de  notaris tot wie de erfgenamen zich na je overlijden wenden, nagaan welke notaris jouw testament bewaart. Je testament komt op deze manier altijd terecht.

Complexe wetgeving
Een ander risico bij het opstellen van een eigenhandig testament is dat de inhoud van het testament niet strookt met wat volgens de wet kan. Hoewel je een zekere vrijheid geniet, kan je niet zomaar onbeperkt je hele vermogen nalaten aan iemand die geen erfgenaam is. Je kinderen en je huwelijkspartner hebben recht op een voorbehouden deel van je nalatenschap (de zogenaamde erfrechtelijke reserve). Bovendien kunnen ook fiscale regels je parten spelen. Wanneer je nalaat aan verre familieleden of aan een vriend die geen deel uitmaakt van je familie, dan kunnen de hoge belastingen voor een vergiftigd geschenk zorgen.
Bij notariële testamenten wordt de inhoud van het testament samen met jou besproken. De notaris verleent juridische bijstand en gaat na of je wensen kunnen uitgevoerd worden. Hij legt je uit wat de fiscale en financiële gevolgen  zijn voor de mensen aan wie je wil nalaten.

Bovendien verandert de wet snel. Denk bijvoorbeeld aan de afschaffing van het fiscaal voordeel bij duolegaten (die geldt vanaf 1 juli 2021) . Mensen die een goed doel hebben aangeduid in een testament via een duo-legaat maken best een afspraak bij de notaris om hun testament bij te schaven. Laten ze hun testament ongewijzigd, dan is de kans groot dat het goede doel meer erfbelasting moet betalen dan de waarde die het ontvangt. In dat geval zal het aangeduide goede doel het legaat logischerwijze verwerpen. Het deel dat had moeten toekomen aan het goede doel zal dan, afhankelijk van wat in je testament bepaald was, aan iemand anders toekomen (bv. een wettelijke erfgenaam of iemand anders die in je testament aangeduid stond). Allemaal niet eenvoudig, vooral als je geen juridische bijstand hebt van een notaris.

Duidelijkheid
Zelfs als een datum, jouw naam en handtekening wettelijk voldoende zijn om te spreken van een ‘geldig’ testament, is verfijning en verduidelijking in de praktijk toch nodig. Hoe goed je bedoelingen ook zijn, mocht later blijken dat de begunstigde foutief of onduidelijk is aangeduid, dan kan je testament dode letter blijven…
Best voorzie je ook wie in aanmerking komt wanneer de begunstigde (een fysische persoon of een instelling) zelf niet meer zou leven of niet meer zou bestaan wanneer je overlijdt. Voorziet je dat niet, dan zal het wettelijk erfrecht worden toegepast. Neem je een notaris onder de arm voor je testament, dan zal hij  je helpen om jouw wil juridisch correct te formuleren.

Meer info over het opstellen van je testament? Raadpleeg onze handige brochure!