Wat doen de notaris en zijn medewerkers precies wanneer je een woning koopt? Geen eenvoudige vraag, want ze verzetten in alle discretie heel wat werk om jouw aankoop vlekkeloos te laten verlopen. Zowel bij het ondertekenen van de verkoopovereenkomst, als bij de notariële akte zal de notaris jou piekfijn adviseren.  

Conflicten voor de rechtbank vermijden
Is de notariële akte enkel een formeel document waarvoor je verplicht naar de notaris moet? Nee hoor, het gaat om veel meer dan dat. In werkelijkheid biedt de notariële akte jou juridische zekerheid, die in de meeste gevallen dezelfde waarde heeft als een vonnis. Zo ben je als koper zeker dat er niets fout kan lopen.
Sluit je een overeenkomst, dan is dat iets tussen jou en de andere partij. Maar wat in een notariële akte staat, wordt gezien wordt als de ‘juridische waarheid’. Voor iedereen. De notariële akte heeft een bijzondere bewijswaarde. Hierdoor kan je je rechten laten gelden (bv. door een gerechtsdeurwaarder aan te spreken) zonder te moeten wachten op een uitspraak van de rechtbank. Waarom hebben notariële akten die waarde? Omdat de notaris – hoewel hij geen rechter is – wél deel uitmaakt van het overheidsgezag. De bijzondere ‘kracht’ die aan een notariële akte ‘plakt’ geeft partijen de nodige bescherming, zodat conflicten voor de rechtbank worden vermeden.

Informeren
De notaris heeft verschillende taken bij de aankoop van je woning. Zijn fiscale rol : ervoor zorgen dat alle schulden terugbetaald zijn vóór je een woning aankoopt. Daarnaast informeert hij je over de juridische staat van de woning. Door opzoekingen te doen, instanties aan te schrijven, informatie op te vragen aan de partijen die betrokken zijn bij de aankoop…. Zo weet je precies wat je koopt. De administraties en instanties zijn zelf ook gebonden aan bepaalde termijnen. De notaris heeft deze termijnen dus jammer genoeg niet in de hand. Hij zal nagaan of alle nodige juridische bepalingen aanwezig zijn in de verkoopovereenkomst. Denk maar aan de fiscale clausules de nodig zijn om te genieten van een gunsttarief.

Adviseren
Naast het informeren, adviseert de notaris je ook en niet enkel over de verkoop zelf. Vooral als je een gezinsleven hebt (of later wil hebben). Zo zal de notaris aan koppels de lastige vraag stellen naar het lot van de woning indien ze uit mekaar zouden gaan of één van de partners zou overlijden. Huwen, samenwonen, ondernemen, een kinderwens hebben… het zijn allemaal elementen uit je persoonlijk leven die ervoor zorgen dat de notaris je in een bepaalde richting advies geeft bij de aankoop van een woning. Zo kan een zogenaamd aanwasbeding of een testament sommige koppels aanzienlijk beschermen.

Waarschuwen
De notaris heeft bovendien ook als taak om de partijen te waarschuwen indien het nodig zou zijn. De notaris waakt erover dat de afspraken die de partijen onderling maken evenwichtig zijn zodat geen enkele partij wordt benadeeld. Maken partijen onevenwichtige afspraken die hun belangen kunnen schaden, dan moet de notaris hen daarop wijzen. Hij waarschuwt hen over de gevolgen van hun beslissingen, zonder ze in een bepaalde richting te duwen. Zelfs als dat betekent dat de akte hierdoor niet kan doorgaan. De bescherming van alle partijen primeert altijd.