Doorgaans zijn het ouders die hun kind waarschuwen, raad geven of informeren. Het maakt deel uit van hun rol als opvoeder, van hun opdracht als ouder. Advies over de gevaren die jongeren lopen op het internet horen hier ook bij. Maar in bepaalde gevallen kunnen ouders zeker zoveel leren van hun kinderen…  Advies in twee richtingen.

Een mooi voorbeeld hiervan vind ik terug bij de familie Daubresse, waar ik vader Bernard ontmoet, 52 jaar, accountant van beroep, een passie voor muziek, gitarist in een amateurband en twee zonen: Sébastien, 23 jaar en Nicolas, 21 jaar. Ten huize van de familie Daubresse geen grote betogen of adviezen die tot op de letter gevolgd moeten worden, wél een opvoeding gericht op gezond verstand en een open dialoog die jongeren de kans geeft hun vragen te stellen… en ook omgekeerd! Maar vooral een vaststelling: de gevaren van het internet zijn de afgelopen jaren steeds complexer geworden. Vooral op vlak van sociale netwerken die meer en meer problemen veroorzaken. “In het begin schreven we ons op Facebook in om oude schoolvrienden terug te vinden, het bleef allemaal gemoedelijk. In de loop der jaren evolueerde Facebook echter meer naar een vorm van reclameprofilering met gerichte advertenties voor producten of politieke overtuigingen.  Vandaar de noodzaak om je profiel te beschermen, iets wat ik eerst niet deed, omdat ik vooral op sociale media actief was om info over mijn muziekband te posten“, zegt Bernard Daubresse.

“Ik schreef me eerst in om vrienden van de lagere school terug te vinden. Dat je op die netwerken ook spelletjes kon spelen, trok me ook aan. Mijn moeder vond dat ik hier eigenlijk nog te jong voor was, maar in een paar klikken was ik ingeschreven, ook al was ik nog geen 13! Wanneer je met iets nieuws bezig bent, stel je je niet te veel vragen over de negatieve kanten. Die worden pas later duidelijk”, vindt Nicolas.

Een voorzichtigheid die met de tijd evolueert
Net zoals veel Belgische gezinnen, is de familie Daubresse gewoon geraakt aan de evolutie van het internet en heeft ze in der loop der jaren haar houding aangepast en haar voorzorgen genomen.
“Ik heb heel wat van mijn foto’s en commentaren op Facebook van toen ik nog jonger was, gewist. Als een werkgever hier later zou op uitkomen, zou dit niet in mijn voordeel zijn. Ik ben voorzichtig met wat ik online plaats. Dat was niet zo toen ik jonger was. Enkel mijn vrienden kunnen mijn profiel zien. Door mijn naam te googelen, besefte ik pas hoeveel sporen je achterlaat, vooral op Facebook, sporen die voor iedereen zichtbaar zijn, als je er geen aandacht aan besteedt.  Mijn vader heeft me geleerd hoe je via zoekmachines kan zoeken. We hebben veel naar hem gekeken en volgen zijn voorbeeld. Dit is de digitale erfenis die hij ons nalaat: de aanpak, de logica die je moet volgen”. Bernard verduidelijkt dat hij zelf een heel strenge opvoeding heeft gehad met een strikt ouderlijk toezicht. Deze manier van opvoeden wou hij voor zijn kinderen niet. “Mijn filosofie is om discreet te blijven, een luisterend oor te bieden als je kind hieraan nood heeft, te tonen dat je openstaat voor elke discussie. Ik heb hen geen exacte methode meegegeven, maar heb hen wel geleerd om voorzichtig te zijn”, voegt hij er nog aan toe.

Digitale erfgenaam
Beide zonen hebben vandaag al een zekere ervaring en soms zijn zij het die hun ouders advies kunnen geven. Tijdens dit interview vertelt Sébastien bijvoorbeeld aan zijn broer Nicolas dat hij hem op Facebook als digitale erfgenaam heeft aangeduid om zijn account te beheren mocht hem iets overkomen. Vader Bernard kende deze functie nog niet en leert dus ook weer iets bij.

“We ontdekten het gebruik van de sociale netwerken en de mogelijkheden die smartphones bieden op hetzelfde ogenblik ontdekt als onze ouders. Doordat we jonger waren, hebben we ons sneller kunnen aanpassen aan deze technologieën en de mogelijkheden die de digitale wereld ons biedt. We kennen er meer van en uiteindelijk denk ik dat we beter omgaan met onze aanwezigheid op het net dan onze ouders! Mijn moeder is er minder mee vertrouwd. Ik waarschuw haar vaak voor bepaalde gevaren en zeg haar dan bijvoorbeeld waar ze de juiste bron kan vinden”, licht Sébastien, de oudste zoon, toe. “Ik ben het eens met Sébastien”, zegt zijn vader. Jongeren beheersen de codes die gelden op de sociale netwerken en het internet in het algemeen beter, ze beheren hun profiel beter en kunnen ons hier ook over  informeren”.

Wie wil er een miljoen winnen?
Een van de anekdotes in de familie Daubresse rond digitale risico’s is het fameuze één miljoen euro-verhaal… “Op een dag belde Nicolas me op. Hij vertelde me dat hij een miljoen euro gewonnen had op het internet, maar dat hij een kredietkaart nodig had om zijn prijs in ontvangst te kunnen nemen. Hij vroeg me dus om mijn code. De gelegenheid om hem duidelijk te maken dat dit oplichting was. Ik bracht hem op dat ogenblik een stukje gezond verstand bij, ook al denk ik niet dat volwassenen meer maturiteit hebben dan jongeren als het over de gevaren van het internet gaat. Dikwijls hebben ze betere reflexen dan wij. Gewoon door de levenservaring die ik intussen heb, wist ik dat het om een vorm van oplichting ging”, legt Bernard uit. “Gelukkig gebeurde dit voorval toen we nog jonger waren en nog geen eigen kredietkaart hadden!”,  voegt Nicolas er nog aan toe.

Over het belang van digitale mediaopvoeding
Binnen de voorzorgsmaatregelen die bepaalde ouders nemen om hun kinderen uit de problemen te houden, heb je de moeilijke keuze om al dan niet op de Facebook-account van je kind aanwezig te zijn. “Eerst wou ik mijn ouders niet als vrienden op Facebook. Zo werd ik eens in verlegenheid gebracht door een commentaar van een tante. Ik had dus mijn volledige familie geblokkeerd, behalve mijn vader”, zegt Sébastien, die er nog aan herinnert dat veel jongeren vandaag naar andere sociale media zijn overgestapt zonder dat hun ouders hier doorgaans weet van hebben. “Op de sociale netwerken van je kinderen zitten, kan al snel een gevaarlijk en indringend controle-instrument worden. Wanneer je tiener bent, doe je af en toe iets rebels. Soms post je iets wat je ouders kan choqueren, maar dit is gewoon typisch tienergedrag. Als ouder moet je discreet kunnen blijven. Uiteraard zou ik hebben gereageerd als ik iets negatiefs over een van mijn kinderen had gezien, net zoals ik ook zou reageren als ik had gehoord dat er een probleem was op school”, verduidelijkt Bernard.

“Sociale netwerken zijn uiteindelijk een verlengstuk van het echte leven, en de opvoeding die je van je ouders krijgt pas je ook daar verder toe. Als ik later kinderen heb, zal ik hen de nodige raad en info geven zodat ook zij zich beschermen tegen de gevaren waarmee ze op het net geconfronteerd kunnen worden. Ik vind dat er meer regulering nodig is en dat internetgebruikers beter beschermd moeten worden. Mediaopvoeding zou een belangrijk vak kunnen worden voor alle leerlingen op school”, besluit Sébastien.

Tekst: Elodie Devillers –  Foto’s: Jan Crab