Jezelf beschermen als ondernemer: hoe pak je dat aan?

Zin om te ondernemen? Dan is een goeie voorbereiding cruciaal. Want als ondernemer neem je misschien bepaalde risico’s die een impact kunnen hebben op je vermogen. Vooruit denken, jezelf én je gezinsleden beschermen is noodzakelijk. Maar hoe pak je dat aan?

Informeer je over de verschillende ondernemingsvormen
Of je nu alleen wil ondernemen of samen met anderen, telkens zal je dezelfde vraag moeten stellen: Wil je als natuurlijke persoon ondernemen (als “eenmanszaak”) of past een vennootschap beter bij je ondernemingsplannen?  Beide mogelijkheden houden voordelen, risico’s en beperkingen in. Zo is ondernemen als natuurlijke persoon (dus zonder vennootschap) relatief eenvoudig. Weinig administratie, lagere oprichtingskosten, meer beslissingsvrijheid… werken met een eenmanszaak is laagdrempelig. Maar opgelet, er is een keerzijde aan de medaille. Zo is het vermogen van je zaak niet afgescheiden van je privévermogen. Zijn er onbetaalde professionele schulden, dan kunnen de schuldeisers beslag leggen op het hele vermogen van de ondernemer. Vandaar dat werken zonder vennootschap niet voor alle professionele activiteiten een gepaste oplossing is. Klik hier voor meer informatie over de verschillen tussen eenmanszaken en vennootschappen.

Wil je werken met een vennootschap dan zijn de oprichtingsformaliteiten wat zwaarder. Maar daar tegenover staat dat je vermogen afgescheiden is van het vermogen van de onderneming. Dit biedt meer bescherming tegenover de schuldeisers van je vennootschap. Opgelet, bij de maatschap gelden andere regels. Wil je een overzicht van de verschillende vennootschapsvormen en hun voordelen? Raadpleeg dan deze handige infofiche.

Lees ook het verhaal van Jean-Jacques Cloquet (Pairi Daiza)

Denk aan de verzekeringen en je aansprakelijkheid
Sommige verzekeringen zoals de Arbeidsongevallenverzekering voor je personeel, Burgerlijke aansprakelijkheid voor voertuigen, de Burgerlijke aansprakelijkheid Brand en Ontploffing zijn wettelijk verplicht. Bovendien zijn er in bepaalde sectoren specifieke verzekeringen verplicht.

Andere verzekeringen zijn niet verplicht, maar zijn geen overbodige luxe voor voorzichtige ondernemers. Een voorbeeld is de verzekering bestuurdersaansprakelijkheid. Ondernemen houdt risico’s in. Tijdens de uitoefening van je bestuursmandaat bestaat altijd de kans dat je een bestuursfout maakt. Dat kan aanleiding geven tot schadeclaims waarvoor je persoonlijk aansprakelijk bent.

De hervormde regels voor vennootschappen en verenigingen beperken weliswaar de aansprakelijkheid van bestuurders van vennootschappen en vzw’s tot een bepaald plafond (dat afhankelijk is van de omzetcijfers en het balanstotaal), maar deze beperkingen gelden enkel voor toevallige, lichte fouten. De aansprakelijkheidsbeperking speelt lang niet altijd. Daarom is het afsluiten van een verzekering bestuurdersaansprakelijkheid  het overwegen waard in het kader van je risicobeheer. Informeer je hierover bij een verzekeraar.

Bescherm je gezinswoning
De gezinswoning is vaak het belangrijkste vermogensbestanddeel. Niet alleen van jou, maar vaak ook van je partner. Zelfstandigen kunnen de gezinswoning beschermen tegen professionele schuldeisers met een zogenaamde akte van onbeslagbaarheid van de gezinswoning. De bescherming geldt voor zelfstandigen in hoofd- en bijberoep en ook voor gepensioneerde zelfstandigen. Ook bestuurders en zaakvoerders van een vennootschap, kunnen er zo voor zorgen dat de gezinswoning niet moet worden verkocht op vraag van de schuldeisers.

Niet alle woningen kan je zo beschermen. Alleen de werkelijke hoofdverblijfplaats is beschermd. Een buitenverblijf of een onroerend goed van je vennootschap valt uit de boot. Bovendien geldt de bescherming maar vanaf het moment van de inschrijving van de akte. Ze geldt dus voor professionele schulden die je in de toekomst zou maken, niet voor schulden die je eerder al had opgebouwd. Meer informatie vind je hier.

Denk na over een huwelijkscontract
Wat heeft je huwelijk te maken met je ondernemingsplannen? Veel. Door te kiezen voor een aangepast huwelijkscontract kan je ook je partner beschermen tegen de aanspraken van je professionele schuldeisers. Dat kan door te kiezen voor een stelsel van ‘scheiding van goederen’.

In tegenstelling tot het wettelijk gemeenschapsstelsel, zijn jullie inkomsten gescheiden. Je schuldeisers kunnen niet raken aan het vermogen van je partner. Kiezen voor financiële autonomie in je huwelijk, kan het vermogen van je partner dus beschermen.