Annick en Nick zijn niet aan hun proefstuk toe als het gaat over ‘anders’ wonen. Jaren woonden ze met z’n tweeën in een tourbus, vandaag leven ze samen met Yaëlle en hun kinderen Isaac (14) en Nadine (10) op de varende woonboot ‘Electra’.

Op het Netekanaal in Lier ligt de Electra. Gebouwd in 1957 deed het binnenschip jarenlang dienst als vrachtschip, tot Annick en Nick het in 2004 kochten en er hun thuis van maakten. Schrik voor plaatsgebrek hadden ze niet. “Integendeel!”, zegt Nick. “We dachten dat het schip veel te groot zou zijn. De jaren ervoor woonden we op een tourbus, dát was pas klein. (lacht) In het begin voelde zo veel plaats zelfs onwennig en gebruikten we maar een deel van de boot.”

Lees ook “De kleine lettertjes over jouw woonboot, zorgwoning, microwoning of cohousing“

Schip met loftgevoel
‘Klein’ kun je de Electra onmogelijk noemen. Deze kempenaar is 52 meter lang en 6,6 meter breed. Met die afmetingen manoeuvreert hij gemakkelijk over de Kempische kanalen. Het koppel schakelde architect Caroline Voet in voor het ontwerp en zorgde, samen met een hoop handige vrienden, zelf voor de totaalverbouwing. Het schip is ingedeeld in verschillende compartimenten en telt drie slaapkamers en twee badkamers. Nergens voelt het benauwd aan. In de leefruimte allerminst, die doet denken aan een gezellige loft. Er is zelfs voldoende plaats voor het drumstel van Isaac. Stil zijn voor de buren is hier immers niet nodig, handig! De Electra is ook nog eens volledig zelfvoorzienend. De zonnepanelen en windmolen op het dek zorgen voor de stroom en een waterzuiveringssysteem voor proper water.

Complete vrijheid
Het gevoel van complete vrijheid is voor Nick het mooiste aan een varende woonboot. “Je beslist zelf waar je heen gaat, op zoek naar een plek die jou het gelukkigst maakt en dat zonder je huis achter te laten. Dat is toch fantastisch?” En toch kozen Annick en Nick drie jaar geleden voor een vaste ligplaats. “Voor de kinderen is dat beter”, zegt Annick. “Ze kunnen nu te voet naar school en hebben hun vriendjes en hobby’s dichtbij. Bovendien bevalt Lier ons goed. Het is een gezellige stad waar er wel altijd iets te beleven valt.”
Isaac vindt het alleszins geweldig zo’n woonboot. “Er valt hier wel altijd iets te zien of te beleven. In de zomer springen de kinderen gewoon overboord en zwemmen ze in het kanaal. Of we leggen de plezierboot in het water en gaan waterskiën. Dat zijn fijne tijden. Onze dochter zou wel liever in een gewoon huis wonen. Maar dat is normaal op die leeftijd denk ik,” zegt Nick, “dan hebben kinderen die hang naar normaliteit en willen ze zijn zoals hun vriendjes.”

Zin voor avontuur
Is een woonboot voor iedereen weggelegd? “Goh, je moet wel van wat avontuur houden. Op een boot kunnen er sowieso meer zaken mislopen. Op technisch vlak onder andere, maar ook wat de weersomstandigheden betreft. Bij stormweer durft de boot nogal eens stevig heen en weer gaan. Daartegenover staat dat je veel meer voeling hebt met de seizoenen. Wij genieten nog steeds enorm van voorbij zwemmende eendjes, de zon op water, het geluid van krakend ijs, de regen op de stalen luiken, de prachtige vergezichten… Die zaken zijn onbetaalbaar.”
Voor het financiële aspect is het volgens Nick niet langer interessant om te kiezen voor een woonboot. “Vroeger kon je nog eens een schip van de sloop redden, opkalefateren en gaan liggen waar je wou. Vandaag is dat moeilijker geworden. Er zijn weinig vrije ligplaatsen en er zijn heel wat kosten, zoals het concessiegeld en maandelijks liggeld voor een vaste ligplaats, de vijfjaarlijkse verplichte technische keuring, onderhoud… Dat loopt allemaal snel op.”

Gebrek aan privacy
Annick en Nick zien weinig nadelen aan leven op een woonboot. “Wat ik wel jammer vind, is het gebrek aan privacy. En dan bedoel ik niet op onze boot, maar ernaast”, zegt Nick. “Vlak langs de kade loopt het jaagpad dat druk gebruikt wordt door wielrenners. Zij zien ons, woonbootbewoners, hier liever niet. Voor onze veiligheid heeft de stad Lier aan het begin van het dok betonnen blokken op het jaagpad geplaatst. Dat betekent dat ze moeten afremmen en dat zint hen niet. Elke zondagochtend word ik wakker geschreeuwd door een bende wielertoeristen die luid ‘Pas op; blokken!’ kelen. Zij beseffen niet dat hier ook gewoon mensen wonen. Anderen smijten gewoon hun afval op het dek. Dat is weinig respectvol.”
“Het is inderdaad jammer”, valt Annick bij. “Zeker omdat het probleem gemakkelijk vermeden had kunnen worden door het jaagpad een paar meter verder van de oever te leggen. Dan moesten we het niet elke keer kruisen zodra we van boord gaan.” De geringe communicatie met de Vlaamse Waterweg zorgt bij veel woonbootbewoners uit de buurt voor wrevel, weet Nick. “Bij de aanleg van deze kade is er bijvoorbeeld geen enkele woonbootbewoner geraadpleegd. Zeshonderd meter kade zonder één trap… dat is gewoon levensgevaarlijk. Wanneer iemand in het water valt – en ja dat gebeurt weleens – kan die er onmogelijk op eigen kracht uit. Het beste wat die dan kan doen, is naar de overkant zwemmen. Ze hebben hier miljoenen geïnvesteerd in betonnen wanden. Allemaal weggesmeten geld, want dat hebben we niet eens nodig. Dat is frustrerend als je weet hoeveel wij moeten betalen om hier te mogen liggen.”

En wat met later?
Op langere termijn zien Annick en Nick zichzelf wel terug aan wal trekken. “Een woonboot onderhouden is fysiek vrij zwaar. Elke vijf jaar bijvoorbeeld moet je je boot helemaal herschilderen. Zelf doen valt niet te onderschatten, laten doen kost handenvol geld. Dus ja, misschien keren we wel terug naar het vasteland eens de kinderen op eigen benen staan. Een huis dat je gewoon kunt achterlaten zonder je zorgen te maken of alles wel in orde is.”

Vage wetgeving
“De laatste jaren zijn er ook zoveel regels, keuringen, controles… bijgekomen. Bovendien is de wetgeving omtrent woonboten ook zo vaag. De categorie ‘varende woonboot’ bestaat niet eens officieel. Een boot is geen onroerend goed, maar wat is het dan wel? Je krijgt geen subsidies voor zonnepanelen als je geen vaste ligplaats hebt, hoe absurd is dat? En hoe zit het nu met een hypothecaire lening voor een woonboot? Toen wij de onze kochten, was dat nog niet mogelijk. Je ziet, je moet vandaag al heel gemotiveerd zijn om op een woonboot te gaan wonen”, besluit Annick.

Tekst: Bo Bogaert – Foto’s: Thomas De Boever