Altijd thuis voor de kinderen terwijl de man des huizes aan het werk is: voor vele moeders is het een droom, voor Rik Leys en zijn vrouw Vicky Hooyberghs is dat klassieke plaatje achterhaald. Bij hen blijft Rik thuis voor de kinderen terwijl Vicky uit werken is. Zes jaar als thuisblijfpapa en vijf kinderen later kan hij niet blijer zijn met zijn keuze. “Het is nooit een optie geweest om dit níet te doen. Al had ik Vicky dit ook heel erg gegund.”

Het is zaterdagmiddag als we aanbellen ten huize Leys-Hooyberghs. Rik zwaait de voordeur open, zijn vrouw Vicky heet ons welkom vanuit de keuken – met zeven monden te voeden staat de grootste kookpot met spaghettisaus op het vuur te pruttelen. Drie van de jongens zitten aan de strijkparels, eentje komt enthousiast de trap afgelopen. De kleinste staat in voor het vermaak van iedereen. “Sorry voor de rommel”, lacht Rik als we binnenstappen. “Met vijf kinderen is het hier nooit helemaal opgeruimd, zelfs al ben ik altijd thuis.”

Moeilijke start
De keuze om thuis te blijven maakte Rik zes jaar geleden. De twee oudsten William (12) en Vince (10) gingen al naar school, de tweeling Jake en Matthew (8) was toen maar een paar jaar oud. Hun moeilijke start – na de bevalling bleven ze een tijdje op intensieve zorgen – deed Rik en Vicky nadenken over hun prioriteiten. “We zijn altijd graag bij de kinderen geweest, maar na die periode in het ziekenhuis beseften we pas echt hoe graag we zoveel mogelijk tijd met hen wilden doorbrengen. Sindsdien zijn we een stuk bezorgder: waarschijnlijk speelde dat ook onbewust mee in onze beslissing.”
Bovendien wilden Rik en Vicky bewuster omgaan met de opvoeding van hun kinderen. “Ik ben zelf opvoeder van opleiding, dus was al bezig met hoe kinderen de sterkst mogelijke basis te geven”, vertelt Rik. “Die job als opvoeder heb ik trouwens maar heel even uitgeoefend, want de flexibiliteit die in de sector verwacht wordt, is moeilijk te combineren met zo’n groot gezin als het onze. Bovendien heeft Vicky een leidinggevende functie in de zorg, een job die ze met hart en ziel doet.” En aangezien Rik na een jaar als opvoeder toch naar een nieuwe uitdaging op zoek was, lag het voor de hand dat hij thuis zou blijven voor de kinderen. “Elders opvoeden of hier thuis: voor mij was de omschakeling van een job buitenshuis naar fulltime vaderen niet echt groot.”

Niet zot doen
Ook het financiële plaatje speelde mee in hun keuze. “Als ik mijn loon verrekende met mijn woon-werkverkeer, het prijskaartje van een extra auto om me te kunnen verplaatsen en de kosten voor de kinderopvang, hield ik op een maand slechts een paar luttele honderd euro over. En dan moesten we nóg stressen over de kinderen naar de onthaalmoeder brengen, het huishouden runnen en taxi spelen. De financiële meerwaarde die een job mij zou opleveren investeer ik liever symbolisch, in de vorm van tijd, in de kinderen”, zegt Rik.
Toch moet het gezin soms keuzes maken. “Met vijf kinderen moet je nooit zot doen. Pas op, we moeten niet elke cent omdraaien, maar voorlopig kunnen we geen grote bedragen sparen. We hebben bijvoorbeeld voor een kleiner huis gekozen, reizen doen we altijd met goedkope vluchten en boodschappen doen we op basis van promoties. Maar onze kinderen missen niets. We hebben hen nog nooit iets moeten ontzeggen.”

Terug in de tijd
Hun keuze was voor Rik en Vicky niet meer dan logisch, al komt die voor hun omgeving vaak nog als een verrassing. Zelfs vandaag ligt een ‘vader aan de haard’ niet voor de hand, merkt ook Rik. “Toen ik tijdens mijn opleiding verkondigde dat ik in de toekomst waarschijnlijk voor de kinderen zou kiezen, werd ik scheef bekeken. Sommigen kunnen nog altijd niet begrijpen dat ik die keuze vrijwillig heb gemaakt. Ook in ons traditionele plattelandsdorpje kijken ze soms raar op. De opvattingen van de meesten zijn hier niet echt 21ste-eeuws te noemen.” (lacht)

“Mocht ik niet zoveel verliezen op vlak van mijn job bij een terugkeer na een pauze, dan hadden we waarschijnlijk eens gewisseld na een jaar”, zegt Vicky. “Maar die keuze zouden we nooit maken vanuit het conservatieve idee dat een man de grootverdiener moet zijn”, verduidelijkt Rik. “Door de stappen die Vicky de laatste jaren carrièregewijs gezet heeft, zal ik dat ook nooit meer zijn. Het zij zo. Ik voel me niet minderwaardig of minder ‘man’ – wat dat ook moge betekenen – omdat ik minder of, op dit moment, geen geld in het laatje breng. Ik draag op een andere manier mijn steentje bij in het huishouden. De zorg voor onze vijf kinderen uitbesteden zou financieel een zware last zijn – door thuis te blijven, zorg ik op dat vlak voor ‘inkomsten’.”
Het financiële aspect is nooit een issue geweest, zegt Rik. “We waren nog jong toen we elkaar leerden kennen en hebben eigenlijk vanaf het prille begin samen ons ‘kapitaal’ opgebouwd. Bij wie wat binnenbrengt, staan we nooit stil. Trouwen deden we met gemeenschap van goederen, dus ook officieel is alles van samen.” Ook toen Rik besloot om thuis te blijven, kwam rekeningen splitsen niet ter sprake. Rik: “Natuurlijk stonden we wel stil bij de financiële gevolgen, namelijk dat er minder gezinsbudget zou zijn, maar het is niet zo dat Vicky er een aparte spaarrekening op nahoudt. Ook ons pensioensparen gebeurt met haar loon. En net zoals we financieel geen probleem zien als het aandeel van de ene wat zwaarder doorweegt, ervaren we ook in het huishouden geen frustratie bij de taakverdeling.”

Afgewerkt takenlijstje
“Het is niet omdat Rik standaard thuis is, dat hij het volledige huishouden op zich moet nemen. We blijven de taken verdelen”, gaat Vicky verder. “Ik heb ’s avonds nog nooit een lijstje overlopen met klusjes die hij de voorbije dag uitgevoerd moest hebben.” “Integendeel,” zegt Rik, “als Vicky thuiskomt, wil ze er net van profiteren om tijd met de jongens door te brengen en een stuk zorg over te nemen. Met vijf kinderen is dat zeker welkom: als iedereen thuis is, zijn soms meer dan twee paar handen nodig.”
In het leven van zijn kinderen mist Rik in elk geval niets. Maar buiten de vier muren van hun gezinswoning misschien wel? “Missen is een groot woord. Ik merk gewoon dat ik geen collega’s heb of niet kan meepraten over het werk met vrienden. Voor de rest merk ik weinig verschil. Net als vaders met een gewone job ben ik blij om af en toe iets te doen zonder de kinderen. Al laten ze me in mijn ‘vrije tijd’ ook niet los, hoor. Het is meerdere keren gebeurd dat ik de kinderen wil tellen en dan besef dat ze nog thuis zijn.”

Geen deadline
De balans die Rik na zes jaar thuisblijven opmaakt, is overwegend positief. Op terug gaan werken staat dan ook geen deadline. “We hebben altijd gezegd dat ik opnieuw zou gaan werken op het moment dat Lewis startte op school. Dat is ondertussen een half jaar geleden. (glimlacht) Als hij op school zit, is overdag voor geen enkel kind nog opvang nodig. Maar opvang voor en na school blijft voor ons een probleem – we hebben geen grootouders om op terug te vallen. Tenzij er een fantastische job uit de bus zou komen, blijf ik voorlopig nog even thuis. De rol van thuisblijfpapa gaat me goed af.”

Tekst: Maud Vanmeerhaeghe – Foto’s: Jan Crab

Tips van Notaris.be:
Eén partner aan het werk, één partner thuis… Hoe zit het met de inkomsten?
Alleen partners die getrouwd zijn onder het wettelijk gemeenschapsstelsel (getrouwd zonder huwelijkscontract) delen hun inkomsten. Maar als jij en je partner ongehuwd zijn of gehuwd zijn onder het stelsel van ‘scheiding van goederen’, zijn jullie inkomsten in principe gescheiden. Ook als je partner meer verdient dan jij.
Blijft je partner bijvoorbeeld beroepsactief terwijl jij voor de opvoeding van de kinderen zorgt en dus je professionele carrière afbouwt of stopzet, dan heb je als ongehuwde of onder het stelsel van scheiding van goederen geen recht op de inkomsten van je partner. Na een tijd ontstaan er scheeftrekkingen tussen de vermogens: je partner verwerft een groter vermogen (en pensioenrechten), jij verwerft minder.

En dat kan prikken bij een relatiebreuk. Daarom bestaat er voor gehuwden getrouwd met scheiding van goederen een oplossing. Door een verrekenbeding in te voegen in het huwelijkscontract, herstellen de partners een zekere financiële gelijkheid mocht het huwelijk ontbonden worden. Dankzij dat beding zal de ene partner een vordering krijgen op de andere – meer financieel krachtige – partner in het geval van een relatiebreuk.

Meer informatie hierover? Neem een kijkje op www.notaris.be.