Het gebeurt steeds vaker dat mensen een woning of een stuk grond aan hun kinderen schenken. Zo vermijden de schenkers dat hun kinderen later veel erfbelasting moeten betalen. Waarom kan vastgoed schenken een interessante manier zijn om uw successie te plannen?

Misschien bezit u, naast uw gezinswoning, nog een appartement of een stuk bouwgrond.
Als u kinderen hebt, kan het interessant zijn om die onroerende goederen al tijdens uw leven te schenken en niet te wachten tot wanneer u sterft. Want dan valt uw flat of uw grond in uw nalatenschap en zijn uw erfgenamen op die erfenis erfbelasting verschuldigd.
Bij een schenking van vastgoed zijn er ook belastingen verschuldigd, maar de schenkbelasting is niet zo hoog als de erfbelasting.

De schenkbelasting in Vlaanderen op onroerende goederen
tussen partners en in rechte lijn:

De erfbelasting in Vlaanderen op onroerende goederen
tussen partners en in rechte lijn:

Als u in het Vlaams Gewest een huis met een geschatte waarde van 250.000 euro aan uw kind schenkt, dan is er op de eerste schijf tot en met 150.000 euro slechts 3 procent schenkbelasting of 4.500 euro verschuldigd. Tussen 150.001 en 250.000 euro is dat 9 procent of 9.000 euro. In totaal 13.500 euro.

Als uw kind die woning van 250.000 euro zou erven, dan betaalt het 3 procent erfbelasting op de eerste schijf tot en met 50.000 euro (of 1.500 euro) en 9 procent op de schijf tussen 50.001 en 250.000 euro (of 18.000 euro), in het totaal 19.500 euro, een verschil van 6.000 euro.

Aandachtspunten
Om vastgoed te schenken mag u niet over één nacht ijs gaan. Want voor alle schenkingen geldt het gezegde: “gegeven is gegeven”. Een schenking mag u alleen overwegen als u nog genoeg middelen hebt om verder comfortabel door het leven te gaan.
De schenking moet voor een notaris gebeuren. Een eigenhandig geschreven papiertje waarbij u verklaart de woning of de grond aan uw kinderen te schenken, is niets waard.

Als u schenkt aan een kind, is er een vermoeden dat dit gebeurt ‘als voorschot op erfdeel’. Als u later overlijdt, moet de notaris rekening houden met deze schenking bij de verrekening van de individuele erfdelen van al uw kinderen. Het kind dat al een schenking kreeg, zal dan minder erven dan de andere kinderen die nog niets kregen. Immers, het begunstigd kind heeft dan al een deel van uw vermogen tijdens uw leven gekregen.

U kunt de schenking ook doen ‘buiten erfdeel’. In dat geval wordt de schenking bij het openvallen van uw nalatenschap niet in mindering gebracht van het erfdeel van het begunstigde kind. Bij een schenking ‘buiten erfdeel’ bestempelt u de schenking als een extra cadeau voor dat ene kind. Let wel, door die schenking mag de wettelijke reserve van de andere kinderen niet in het gedrang komen.

Vruchtgebruik
Het is mogelijk om alleen de blote eigendom van het vastgoed aan uw kinderen te schenken en het vruchtgebruik te behouden. Als vruchtgebruiker kunt u verder blijven genieten van de eventuele huurinkomsten van het appartement tot wanneer u overlijdt. Ook bij een schenking onder voorbehoud van vruchtgebruik, geniet u van de lagere schenkbelasting. Uw kinderen worden dan pas volle eigenaar wanneer het vruchtgebruik uitdooft bij uw overlijden en zonder dat er nog een vergoeding verschuldigd is.

Verder is het mogelijk om vastgoed te schenken volgens de zogenaamde salamitechniek. Daarbij schenkt u de woning niet in één keer, maar in verschillende schijven van maximaal 150.000 euro. Als er minstens drie jaar tussen de schenkingen zit, worden de geschonken bedragen niet opgeteld en vallen de schenkbelastingen veel lager uit. Een voorbeeld om dit te illustreren: als een alleenstaande met een kind in één keer een woning schenkt met een waarde van 300.000 euro, dan zijn er 18.000 euro schenkbelastingen verschuldigd, namelijk 3 procent op de schijf tot 150.000 euro en 9 procent op de volgende schijf van 150.000 euro.  Gebeurt die schenking in twee schijven van 150.000 euro én met een tussenperiode van drie jaar, dan betaalt de schenker 9.000 euro aan belastingen (namelijk twee keer 4.500 euro) , of de helft minder.

Recuperatie schenkbelasting in het Vlaams Gewest
Soms kunt u nog goedkoper schenken.  Zo kun u rekenen op een gedeeltelijke teruggave van de schenkbelasting als de begiftigde een energetische renovatie aan de woning laat uitvoeren. Of als de begiftigde een conformiteitsattest (een bewijs dat de woning voldoet aan alle woningnormen) kan voorleggen én de woning voor minstens negen jaar verhuurt.
Tot eind 2019 bestaat er, onder bepaalde voorwaarden, “een gunsttarief” voor de schenking van bouwgronden. Maar dankzij de verlaging van de schenkbelasting in Vlaanderen sinds 1 juli 2015 is het vaak gunstiger om van de “gewone” tarieven gebruik te maken.

Ontdek onze brochures over schenken en erven.