“We willen dat de mensen deel uitmaken van het avontuur door hen in ons bedrijf te betrekken”

Twee gepassioneerde dertigers, duizenden volgers, klanten gewonnen door bieren met klinkende namen. In hun vierjarig bestaan groeide het Brussels Beer Project uit van een jonge start-up naar een onderneming die het groots ziet, langzaam maar zeker. Gesprek met Olivier de Brauwere, codirecteur van het project.

Hartje Brussel, een winkelraam in de Dansaertstraat. Hier huist The Brussels Beer Project, bedrijf en smaakavontuur, waarover iedereen het heeft. Een bar, banken, een grote tafel achteraan. De liefhebbers van de Grosse Bertha, Delta en Red My Lips, aparte namen van originele bieren, worden hier drie keer per week verwelkomd. Maar het is vooral hier dat de kantoren van het bedrijf gevestigd zijn, net als de vaten waarin een groot deel van de productie wordt voorbereid.
Olivier was slechts 29 jaar toen hij zich samen met zijn jeugdvriend Sébastien Morvan in dit gekke avontuur stortte. Een idee dat twaalf jaar voordien was ontstaan, tijdens een reis naar Quebec, waar het fenomeen van microbrouwerijen vandaan komt. Gedurende een jaar bereidden ze zich voor om te leren brouwen. Olivier volgde lessen aan het ICHEC en Sébastien aan het CERIA. Vandaag wordt hun bier zowat overal ter wereld gedronken.

Welke lessen zijn er te leren na deze vier jaar?

“Ik zou er met beide handen opnieuw voor tekenen om te staan waar we nu staan. Het is amper vijf jaar geleden dat we onze wens kenbaar maakten om een frisse wind te laten waaien in de Belgische brouwerswereld. Iedereen waarschuwde ons: zeer concurrentiële markt, heel veel Belgische bieren, gevestigde brouwerijen, en dan wij die van nul moesten beginnen. Toch werden we ook sterk gesteund en waren we ervan overtuigd dat we iets nieuws te brengen hadden rond bier, door de mensen mee te nemen op onze ontdekkingsreis, door hen te betrekken in  het proces en ons creatief op te stellen. Vier jaar later is dit gevoel ongewijzigd gebleven en zelfs versterkt: de Belgisch markt had nood aan een alternatieve speler, wetende dat de Belg een zeer bijzondere relatie heeft met bier, net zoals een Fransman met wijn. Bier is heilig voor ons. Daar mag men niet te veel mee spotten. We zijn er zodanig van overtuigd dat we de beste bieren ter wereld maken dat we ons afsluiten van wat buiten gebeurt. We zijn zeer tevreden dat we de nieuwsgierigheid van het publiek hebben kunnen wekken of aanwakkeren. En we zijn er heel erg trots op dat we op internationaal vlak een ander beeld van Brussel en het Brussels bier kunnen brengen.”

Blik op de wereld

“We hebben het geluk gehad om veel te kunnen reizen. Dat heeft ons doen beseffen dat de wereld van het bier nergens stilstaat, noch in de VS, noch in Canada, Engeland of Italië. Het was tijd om de Belg andere stijlen, invloedssferen, smaken en ook andere verhalen te laten ontdekken. We hebben net onze eerste buitenlandse taproom geopend in Tokio. Japan is een zeer aantrekkelijk, mysterieus en complex land. En ook het tweede land waarnaar we het meest exporteren, na Frankrijk. Begin 2018 openen we trouwens ook een andere taproom in Parijs, in het Quartier Pigalle. We werken er met een zeer werelds team: Nederlandstalige en Franstalige Belgen, een Italiaan, een Engelsman, een Portugees, een Spanjaard, Fransen, een Amerikaan… Deze ruimdenkendheid vertrekt van dezelfde dynamiek.”

Jullie maakten gebruik van crowdfunding en werken als een participatieve onderneming. Dé middelen van vandaag.

“We wilden dat de mensen deel uitmaakten van het avontuur door hen in ons bedrijf te betrekken. Crowdfunding brengt uiteraard financiële voordelen met zich mee, maar er is meer. Met onze actie Beer for Life, heeft iedere crowdfunder, voor 180 euro, jaarlijks recht op 12 bieren en dit voor de rest van zijn leven. We tellen vandaag meer dan 2.500 leden. Er ontwikkelt zich een hechte relatie met deze gemeenschap die het hart van ons bedrijf vormt. Andere voordelen zijn mond-aan-mondreclame, marketing, uitwisselen van ideeën, contacten… We verkrijgen een ongelooflijke visibiliteit door honderdduizenden mensen te bereiken, onder meer via de sociale media.”

 “Vergeet niet dat in onze naam het woord ‘project’ vervat zit. We omschrijven ons niet als een klassieke brouwerij”

Goede band met de klant

“We ontdekten ook het belang van een goede band met de klant: de validering van onze bieren. In juni 2013 organiseerden we onze eerste proeverij. We nodigden het Brusselse publiek uit om vier prototypes van hopbieren te komen proeven, met een zeer uitgesproken bitterheid. We lieten hen hun favoriete bier kiezen. Deze validering door het publiek is iets wat we elk jaar opnieuw doen.
Het is interessant omdat de keuze ons steeds verrast en we de mening krijgen van een zeer uiteenlopend publiek van alle nationaliteiten en leeftijden, 2.300 mensen in 2016. De brouwerij, die open is van donderdag tot zaterdag van 14u tot 22u, draagt zijn steentje bij aan dit gevoel van met elkaar delen. De mensen komen er proeven, uitproberen, maar ook hun voorraad aanvullen. Er bestaat steeds die drang om een band te creëren. We hebben momenteel zes bieren op de markt, met als laatste creatie een fruitbier. De Babylone heeft een apart verhaal omdat het gemaakt wordt met onverkocht brood. We zijn op zoek naar niet-alledaagse bieren, bieren met een sterke persoonlijkheid, waar mensen ofwel dol op zijn ofwel een hekel aan hebben!
Een van de bijzondere kenmerken van dit project, is dat er tijdelijke bieren gemaakt worden. We creëren ongeveer om de twee weken een biertje, met een bestaan van 6 tot 8 weken. Experimentele bieren, die in zeer kleine hoeveelheden gebrouwen worden en hier in de brouwerij en onze taproom in Tokio verkocht worden. Bieren van de maand, met een productie van 15 x 1000 liter. Permanente bieren. En eveneens bieren van het vat, gerijpt in houten whiskyvaten, bourgognevaten, chardonnayvaten…”

Hoe werkt jullie productie?

“We produceren op twee plaatsen: hier, waar we een productie van 2.000 flessen per dag hebben. We draaien op volle capaciteit op een oppervlakte van 500m². De rest van de productie gebeurt in samenwerking met onze partner Anders, brouwerij die recepten van anderen maakt. Een werkwijze die ons toelaat te groeien. Maar op middellange termijn hopen we een tweede brouwerij in Brussel te openen zodat we de volledige productie op ons kunnen nemen. Dat zal logischer zijn. We mogen namelijk niet vergeten dat in onze naam het woord ‘project’ vervat zit. We omschrijven ons niet als een klassieke brouwerij. Twee derde van onze verkopen vindt plaats in België. Dit is belangrijk voor ons. Het project is hier ontstaan en het is dankzij het Belgisch netwerk dat we ons zo goed hebben kunnen ontwikkelen. Brussel is ons fort. Dat fort moet stevig zijn voor we de overtocht naar het buitenland maken!”

Wat zijn jullie grootste troeven om te kunnen blijven bestaan?

“Een duidelijke visie en de wil om de dingen in beweging te brengen. De wens om een nieuw beeld van Brussel en de buurt te vestigen en een gemeenschap in een project te betrekken. Een reëel concept met een goede communicatie. Een uitzonderlijk product met een sterke persoonlijkheid. Onze kracht zit hem tot slot in ons team. Dertien voltijdse medewerkers plus enkele interimkrachten in een bedrijf dat generatie Y vertegenwoordigt. In ons bedrijf is er geen hiërarchie of organogram. Dat betekent niet dat er geen processen of principes zijn. We houden rekening met de kennis en de ervaring van eenieder in de verschillende domeinen. Sébastien en ik werken in tandem. Hij houdt zich bezig met de communicatie en de verkoop. Ik trek vooral de interne zaken naar mij toe zoals financiën, productie, human resources en logistiek.”

Wat is jullie ondernemingsvorm?

“We zijn een NV met winstoogmerk. Vergeleken met andere meer klassieke multinationals, hebben we niet alleen winst als doel. We willen de mensen die aan ons project meedoen gelukkig maken, de Belgische brouwerswereld in beweging brengen, onze identiteit als Brusselaar met trots dragen… We vertegenwoordigen een resoluut kosmopolitisch Brussel. Deze waarden kunnen we waarmaken, omdat we de meerderheid hebben in het kapitaal.”

Ondervonden jullie moeilijkheden bij de oprichting van het bedrijf?

“Niet echt, het ging allemaal vrij vlot om een start-up op te richten. Alles was zeer nieuw voor mij, aangezien ik helemaal niet uit een ondernemersfamilie afkomstig ben. We veronderstellen dikwijls dat het oprichten van een eigen zaak gepaard gaat met administratieve traagheid, maar zo heb ik het niet ervaren. Uiteindelijk moet je gewoon langs je notaris gaan – die heel duidelijk en efficiënt was – en over een klein kapitaal beschikken voor de oprichting. Ik vond dit geen moeilijk parcours.
Wat niet zo vlot verliep, waren de banken. Toen we een jaar bestonden en besloten om de brouwerij te zetten, gingen we bij hen langs. We hadden op dat ogenblik een stabiele verkoop, naamsbekendheid en een goed draaiende crowdfunding. Daarnaast hadden we voldoende kapitaalvorming als je bekijkt wat ze vroegen. En dan, tot onze verrassing, kregen we van de meeste banken een nee als antwoord. Ik vermoed dat zij door de zeer lage intrestvoeten huiverachtig stonden tegenover een eventueel faillissement. We hebben dus hard moeten vechten voor een project dat steek hield. Gelukkig waren sommigen wel eerlijk en kwam er van hen wel respons.”

En als je opnieuw zou moeten beginnen?

“Zonder twijfel! Net zoals iedereen, hebben we fouten gemaakt, maar de grootste eigenschap van een ondernemer is vooruitgang boeken, leren uit de dingen die minder goed gingen, andere pistes kiezen… Dit soort houding moet je dagelijks toepassen: dingen uitproberen, keuzes maken.”

Welk advies zou je aan de jonge ondernemer willen geven?

“Mijn ervaring leert me dat een goed team de essentie is. Ik ben hier 300% van overtuigd. Een goed team is veel belangrijker dan het idee zelf. Natuurlijk is een goed idee essentieel, maar dit dient door een uitzonderlijk team gedragen te worden. Ik had dit project nooit kunnen leiden zonder Sébastien. We vullen elkaar aan, met gemeenschappelijke waarden en een gemeenschappelijke visie. Deze waarden zijn: duurzaamheid, openhartigheid, eerlijkheid, vertrouwen… We motiveren elkaar allemaal.
Mijn eerste tip zou zijn: laat je goed omringen.
Tip nummer twee: “Cash is king”. Er bestaan tal van winstgevende bedrijven of bedrijven die winstgevend kunnen worden, met goede ideeën en goede producten, maar die niet genoeg cash voorzien en dus onvoldoende liquide middelen hebben.
Tot slot, laatste tip: laat alles vallen en hou je uitsluitend bezig met je project. Ik begrijp perfect dat er mensen zijn die een project opstarten parallel met hun huidige job om dan zo geleidelijk aan de overstap te maken. Maar ik denk dat je in de mate van het mogelijke moet proberen om er echt voor te gaan. Als je voor blok wordt gezet, is er geen andere oplossing dan te slagen. En dan is het een kwestie van een goed evenwicht te vinden tussen jezelf in vraag stellen en een goede dosis zelfvertrouwen.”

Tekst: Gilda Benjamin – Foto’s: Jan Crab

Meer info op Brussels Beer Project

Zelf aan de slag als ondernemer? Ontdek StartMyBusiness

Ontdek het eerste nummer van NotaBene